Matchmaking & Samenwerking Windmasters
Windmaster
leidt op tot…
© Windpark Flyslân
Tekst: Sija van den Beukel
De European Wind Energy Master (EWEM) leidt studenten van over de hele wereld op tot windenergie-specialisten. “Windmolens zijn een opkomende technologie waarin nog veel te doen is de komende jaren. Dat maakt het uitdagend en motiverend om daar een steentje aan bij te dragen.”
Op een woensdagochtend verzamelen zich zo’n dertig studenten bij de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaart. Vanwege de weersvoorspelling heeft een aantal zich gisterenavond afgemeld voor een bootexcursie naar Windpark Fryslân in het IJsselmeer. “Slecht weer”, mopperen de aanwezige studenten. “Nee”, verbetert Douwe Velds, die als student-assistent het uitje organiseert. “Veel wind, dus ideaal voor vandaag.” Windmolenparken in (binnen)meren en op zee worden steeds populairder, omdat op land bijna alles al is volgebouwd. Landen die grenzen aan de Noordzee willen de capaciteit flink verhogen. In 2050 moet die zelfs vertienvoudigen naar 150 gigawatt aan windenergie. Daarmee zijn 200 miljoen Europese huishoudens te voorzien van groene stroom.
‘De industrie is wanhopig op zoek naar ingenieurs’
Om dat mogelijk te maken worden er steeds meer studenten opgeleid. Zij volgen een specialistisch masterprogramma aan vier universiteiten in Denemarken, Noorwegen, Duitsland en Nederland: de European Wind Energy Master (EWEM). De TU Delft is het coördinatiecentrum van deze specialistische master die dit jaar tien jaar bestaat. “Er waren al masters die generalistische windmoleningenieurs opleidden”, zegt de Delftse hoogleraar windenergie Carlos Simão Ferreira, coördinator van de master en mee met het uitstapje in Friesland. “Maar windmolens worden steeds complexer. Net zoals er geen luchtvaartingenieur is die alles doet, moeten we voor de windindustrie ook geen generalisten opleiden.” Er zijn vier specialisaties. De twee grootste zijn offshore engineering: hoe plaats je windmolens in zee en rotor design: hoe ontwerp je de bladen zo dat ze het meeste wind vangen. Dan zijn er specialisten die zich richten op hoe de windmolens geplaatst zijn ten opzichte van elkaar: wind farms and atmospheric physics en hoe mechanische beweging wordt omgezet naar elektriciteit: electrical power systems.
© Silja van den Beukel
Op excursie naar Windpark Fryslân. Bekijk hier de video
© EWEM
De masterstudenten bouwen een windturbine op The Green Village.
© Windpark Flyslân
Windpark Fryslân in aanbouw
Cees van Vledder, ook op de boot, is een van de twee studenten in zijn jaar die electrical power systems volgt. “Ik kwam van de bachelor technische natuurkunde in Delft en wilde van de theorie meer naar de techniek. Ook sprak het me erg aan om twee keer naar het buitenland te gaan en toch aan Delft verbonden te blijven. Windmolens zijn een opkomende technologie waarin nog veel te doen is de komende jaren. Dat maakt het heel uitdagend en motiverend om daar een steentje aan bij te dragen.”
De masterstudenten beginnen allemaal tegelijk in Denemarken. “Dat is belangrijk voor de groepsvorming”, vertelt Simão Ferreira. Later, in een videogesprek blikt alumnus Kuymayl Sarwar met veel plezier terug op die tijd. Hij startte in de eerste lichting van 2012. “We zaten allemaal op de campus van de Technical University of Denmark (DTU) in een soort containerwoningen. Iedereen was uit zijn comfortzone omdat we allemaal, op één Deen na, in het buitenland waren. Dat hielp enorm om elkaar te leren kennen.” Dat beaamt Van Vledder. “Iedereen wil naast het studeren het avontuur opzoeken. In de weekenden in Denemarken en Noorwegen was er genoeg animo om de bergen in te trekken met studiegenoten. Dat voegt veel toe aan de beleving van de studie, er is een wereld voor me opengegaan. Jammergenoeg zit je in Delft niet met zoveel met internationale studenten. Als Nederlandse student moet je dat contact zelf opzoeken.” Voor internationale studenten is de overgang naar Delft in het tweede semester even wennen, vertelt alumnus Stathis Tsigkris aan de telefoon. “Je moet je aanpassen aan een nieuw systeem, de werkdruk ligt hoger. Maar er is ook veel samenwerking tussen studenten. Ik was niet heel goed met MatLab en het niveau lag erg hoog. Medestudenten hebben me toen enorm geholpen om het te begrijpen.” De werklast is voor studenten die niet eerder in Delft studeerden inderdaad een uitdaging, erkent Simão Ferreira. “Maar we organiseren veel evenementen om onderlinge binding te bevorderen. en sponseren de studievereniging Aeolus om activiteiten te organiseren.”
Ambitieuze studenten
Het uitstapje naar Windmolenpark Fryslân is een van die activiteiten. Daar wordt snel duidelijk hoe bevlogen de studenten zijn: varend tussen de windturbines in het IJsselmeer gaat letterlijk elk gesprek over de kolossen, In een ideale wereld wordt die instelling voortgezet in het bedrijfsleven. Tsigkris: “In de industrie concurreer je vaak om een project binnen te slepen. Als alle windengineers informatie zouden delen en samenwerken zou dat de windindustrie een stuk sneller vooruithelpen.” Aan de ambitie van de studenten in EWEM ligt het niet.
Het grootste deel van de studenten studeert af in 24 maanden. Dat is voor een Delftse master eerder uitzondering dan regel. 95 procent van de studenten van EWEM vindt een baan in de windenergie. “De industrie is wanhopig op zoek naar ingenieurs”, zegt Simão Ferreira. Studenten van EWEM hebben een streepje voor bij werkgevers, merken alumni. “De lichting van 2022 bestaat uit ruim dertig studenten. Kijkend naar deze trend voorzien we een verdubbeling in de komende vijf jaar”, zegt Simão Ferreira. Dat zal niet genoeg zijn voor de almaar groeiende windindustrie. “Ook internationaal worden nieuwe programma’s opgezet.” Terugkijkend is Sarwar blij met wat hij in de master leerde. “Door het vele verhuizen kom je uit je comfortzone en pas je je aan. Dat maakt de master niet alleen technisch uitdagend en een goede ingang tot de industrie, maar maakt ook dat je groeit als persoon.” Het is gaan regenen op de boot. Sommige studenten gaan benedendeks, maar de meesten zetten hun capuchon op en blijven buiten. De windmolens staan er onaangedaan bij. Die draaien stug door.
In de online cursus Aeroacoustics leer je aero-akoestische prestaties te voorspellen en te verifiëren en hoe je ruisonderdrukkings-technologieën kunt toepassen. Kijk voor alle online cursussen van de TU Delft op online-learning.tudelft.nl
4 universiteiten, 50 nationaliteiten
De European Wind Energy Master (EWEM) is een samenwerking tussen vier universiteiten: de Technische Universiteit Delft, de Technical University of Denmark (DTU), de Norwegian University of Science and Technology (NTNU) en de Carl von Ossietzky Universitat Oldenburg (UOL). De coördinatie van de master is in Delft, waardoor het aandeel Delftse studenten nog altijd het hoogst is: een kwart tot een derde van de jaarlijks dertig tot veertig studenten. De rest van de studenten komt van over de hele wereld. De afgelopen tien jaar namen studenten van meer dan vijftig verschillende nationaliteiten deel aan de master.