Column
Tonie
Mudde
Tonie Mudde is chef wetenschap bij de Volkskrant. In Delft studeerde hij luchtvaart- en ruimtevaarttechniek.
HOERA,
WINDMOLENS!
Op mijn hardlooprondje kom ik langs enorme spandoeken met een duidelijke boodschap: hier geen windmolens, want van windmolens word je ziek. De wetenschappelijke literatuur geeft hen deels gelijk. Zo concludeert het RIVM dat er ‘een duidelijke relatie bestaat tussen het geluidsniveau van windturbines en hinder.’ En dan zijn er ook andere nadelen waar actievoerders op wijzen, zoals horizonvervuiling en hinder voor vogels.
Allemaal waar, denk ik, terwijl ik ren langs de spandoeken en posters achter de ramen. Maar tegelijkertijd vraag ik me af: en het klimaat dan? En, sinds kort: en Poetin dan? Zo snel mogelijk overstappen naar duurzame energie was nog nooit zo belangrijk, en daarbij zijn windmolens in ons windrijke land een krachtig wapen. Nederland is een dichtbevolkt land, je kunt windmolens niet alleen op plekken zetten waar niemand er last van heeft. Het is bovendien een illusie dat de groene revolutie kan slagen door alleen windmolens in de Noordzee te plaatsen; het water mag oneindig lijken, maar in werkelijkheid vechten ook daar natuur, scheepvaart, visserij en oefenende militairen om ruimte.
In het literatuuronderzoek van het RIVM staat dat de ervaren hinder van windmolens behoorlijk kan afhangen van de mate waarin omwonenden betrokken zijn bij het project, en of ze er ook financieel voordeel van hebben. Klinkt logisch: als er bij mij in de buurt ineens een megaturbine boven de huizen verrijst, ga ik dat ding spontaan haten. Maar als ik weet dat een flink deel van de windopbrengst gaat naar de lokale bibliotheek, de voetbalclub om de hoek en de aanleg van een nieuw park verandert mijn gevoel bij dat uitzicht. Draai maar lekker rond, makker, dat zijn meer euro’s voor de buurt. Tevens cruciaal: het gevoel dat je controle hebt, dat je iemand kunt aanspreken op de windmolen zoals je ook de buurman kunt aanspreken als die zijn muziek te hard zet. Omroep Human interviewde een mevrouw die eerst tegenstander was van de windmolens in haar buurt, maar er nu prima mee kan leven. Bij dit windmolenpark, WindpowerNijmegen, berekent software wanneer omwonenden last kunnen krijgen van een slagschaduw en zet de molen dan even stil. Mocht iemand tóch nog hinder ervaren, dan is het geen ‘computer says no’, maar kun je een appje sturen naar iemand die de molen alsnog even uitzet. De mevrouw in het interview bekent dat ze zo’n appje al twee jaar niet meer heeft verstuurd. Maar het idee dát het kan, maakt een wereld van verschil.Op mijn hardlooprondje kom ik langs enorme spandoeken met een duidelijke boodschap: hier geen windmolens, want van windmolens word je ziek. De wetenschappelijke literatuur geeft hen deels gelijk. Zo concludeert het RIVM dat er ‘een duidelijke relatie bestaat tussen het geluidsniveau van windturbines en hinder.’ En dan zijn er ook andere nadelen waar actievoerders op wijzen, zoals horizonvervuiling en hinder voor vogels.
@Portret: Sam Rentmeester